آیسک

ميگرن
ميگرن يک بيماري شايع به حساب مي‌‌آيد و غالباً افرادي که به ميگرن مبتلا هستند، دچار حملات مکرر سردرد براي مدت چندين سال مي‌‌باشند. سر درد ميگرن معمولاً بصورت ضربان دار بوده که اغلب با تهوع و اختلال در بينائي نيز همراه است. گر چه اکثر موراد ميگرن مي‌‌تواند شديد باشد ولي هر سردرد شديدي ميگرن نبوده و گاهي سردرد ميگرن بصورت يک درد خفيف خود را نشان مي‌‌دهد.

شيوع ميگرن در جوامع مختلف متفاوت است ولي حدود 20% افراد در طول عمر خود ممکن است حمله ميگرن را تجربه کنند که نيمي از اين افراد اولين حمله را در سنين کودکي و يا نوجواني تجربه کرده و حدود 3/2 مبتلايان به اين سردرد زنان مي‌‌باشند.
هنوز پس از سالها تحقيق علت ايجاد اين سردرد مشخص نشده است. ولي حدس زده مي‌‌شود. درد ميگرن در اثر تورم عروق خوني و اعصاب اطراف مغز که به ساقه مغز معروف است ايجاد مي‌‌شود. يک ماده شيميائي موجود در مغز بنام سروتونين بنظر مي‌‌آيد که نقش اصلي را در اين بيماري داشته باشد.
علائم بيماري
ميگرن يک سردرد ضرباندار است که مي‌‌تواند در يک طرف هر دو طرف سر ايجاد شود. سردرد ميگرن معمولاً با تهوع، استفراغ، و يا کاهش اشتها همراه است. فعاليت فيزيکي و ورزش، نورهاي درخشان و يا صداهاي بلند مي‌‌توانند سردرد را بدتر کنند و معمولاً فرد دچار سردرد ميگرن، پس از شروع سردرد به محلي تاريک، آرام و خنک مي‌‌رود تا سردرد او رفع شود. بيشتر حملات ميگرن بين 12-4 ساعت طول مي‌‌کشد اگر چه در اين زمان مي‌‌تواند کوتاهتر و بلندتر از مدت ذکر شده باشد. يکي از خصوصيات منحصر به فرد ميگرن احساس غير معمولي مي‌‌باشد که قبل از شروع حمله به فرد دست مي‌‌دهد و به آن « پيش درآمد » مي‌‌گويند. علائم پيش درآمد مي‌‌تواند شامل خستگي، گرسنگي و يا احساس عصبانيت باشد. همچنين ميگرن داراي « پس اثر » نيز بوده که پس از حمله اين احساس به فرد دست داده و شامل احساس تهي شدن از انرژي بوده که ممکن است براي يک تا دو روز پس از يک حمله شديد ميگرن ادامه يابد. البته بايد متذکر شد که تمامي افرادي که مبتلابه ميگرن هستند دچار « پيش درآمد » يا « پس اثر » ميگرن نمي‌شوند.

يک خصوصيت ديگر ميگرن که البته در بيماري صرغ نيز ممکن است ديده شود وجود علائم مقدماتي يا ( Aura) مي‌‌باشد. اين علائم مقدماتي کمي قبل از حمله ميگرن رخ داده و بصورت اختلال بينائي، تاري ديد و يا ديدن نورهاي ضرباندار و چشمک زن مي‌‌باشد.اين علائم که حدود 30-15دقيقه طول مي‌‌کشند به فرد هشدار مي‌‌دهند که سردرد ميگرن بزودي آغاز خواهد شد. گاهي علائم مقدماتي حواس شنوائي، بويائي و يا چشائي را درگير مي‌‌کند.

پيشگيري

اصولاً نمي‌توان از تمام حملات ميگرن پيشگيري کرد ولي مي‌‌توان با شناسائي عواملي که باعث تحريک و ايجاد حملات بيماري مي‌‌شوند از تعداد حملات بيماري و شدت آنها کاست شايعترين عواملي که که حمله ميگرن را تحريک مي‌‌کنند:
• کافئين ( چه مصرف زياد آن و چه قطع کردن آن پس از مدت طولاني )
• بعضي از غذاها و نوشيدني ها که حاوي تيرامين هستند مثل پنير خصوصاً پنير مانده، گوشت و نوشيدني هاي تخمير شده و همچنين غذاهاي حاوي سولفيت مانند غذاهاي کنسرو شده، انواع شرابها، سوسيس، کالباس و ساير گوشتهاي فرآروي شده
• استرس و يا حتي رهائي از استرس که مي‌‌تواند باعث جمله بيماري شود.
• هورمونها
• کمبود خواب و يا اختلال در الگوي خواب فرد
• سفر و يا تغيير آب و هوا و يا ارتفاع محل زندگي
• مصرف بيش از حد مسکنها و درمانهاي ضد درد.

البته حتي اگر شما از تمام عوامل تحريک کننده ميگرن اجتناب کنيد باز گاهگاهي دچار حملات ميگرن خواهيد شد. براي کاهش حملات ميگرن بعضي از بيماران از روشهاي ديگر مثل يوگا، طب سوزني، ماساژ و ورزش منظم استفاده مي‌‌کنند.


درمان تسکيني

دو نوع درمان براي ميگرن مورد استفاده قرار مي‌‌گيرد يکي از داروهائي که با شروع سر درد مصرف شده و به آن « داروهاي تسکيني » مي‌‌گويند و ديگري داروهائي که هر روز مصرف مي‌‌شوند تا از بروز حملات بيماري جلوگيري کرده و تعداد حملات بيماري را کاهش دهند که به اين نوع داروها « داروهاي پيشگيرانه » مي‌‌گويند.
امروزه درمان پيشگيرانه در موارد زير توصيه مي‌‌شود:
• کسانيکه خيلي بندرت دچار حمله بيماري مي‌‌شوند ولي با هر بار حمله خوب به درمان تسکيني جواب نداده و درد زيادي را تحمل مي‌‌کنند.
• کسانيکه مکرر دچار حملات ميگرن مي‌‌شوند.
• کسانيکه دچار استفاده زياد از مسکنها و آرامبخش‌ها شده اند.
• کسانيکه حتي حملات محدود بيماري براي آنها هزينه زيادي دارد ( مثلاً غيبت از شغل و کار مهم ).
• کسانيکه دچار ميگرن با علائم عصبي غير معمول هستند ( ميگرن عارضه دار ).

چه موقع بايد به پزشک مراجعه کرد؟

اگر هنگام ابتلا به ميگرن ساير علائم خطرناکي که در زير به آنها اشاره خواهد شد در شما مشاهد شود ممکن است مشورت با پزشک نتايج بهتري را براي شما به ارمغان آورد، علائم خطرناک به شرح زير است:
• سردرد ميگرني که در طول زمان به شدت آن افزوده شود.
• شروع سردرد ميگرن پس از 40 سالگي
• سردرد شديدي که ناگهان شروع مي‌‌شود ( در عرض مدت کمي به اوج خود مي‌‌رسد) و به سردردها صاعقه مانند معرف هستند.
• سردرد ميگرني که با ورزش، سرفه و عطسه بدتر مي‌‌شود.
• سردردي که با علائم غير معمول مثل از دست دادن بينائي، اختلال در صحبت کردن و يا راه رفتن همراه باشد.
• سردرد ميگرني که پس از صدمه و ضربه به سر شروع شده باشد.
• سردرد ميگرني که هميشه در يک طرف سر اتفاق مي‌‌افتد.
• سردرد ميگرني در کسي که سابقه خانوادگي اختلالات عروقي و گشاد شدگي عروق مغزي دارد.